pagkawat sa paros

Pigpalayog ko an sakong hadok sa paros,
Baka lamang saimong bintana magkatok
Mantang ika nagkakaturog,
baka lamang magngirit ka
na nagpapababa nin dampog.

Ika an sakong doktor
sa arog kaining mga banggi
na maulan, malipot,
pighihilang ako.

ika nasa bakasyon,
ako solo solo ako digdi,
pigdadangog an paros
baka bitbit an saimo mang hadok
paglaog sakuyang pinto.

Pasko Pasko, pasko na namang muli (Nasaan ako?)

Nilakad ko ang kahabaan ng pagbabalik tanaw,
Pagkabalikwas sa alimpungat isang madaling araw,
Dinala ako nito sa isang pasko
Malayong panahon na ang nagdaan


At binuksan ko ang balot sa pinakahuling kahon sa ilalim ng puno ng may mga artipisyal na bituin, makaraan ang ilang linggo atang pananabik.

Sa pagpasok ng Disyembre, tuwing bababa ako ng hagdan kung saan nakatayo ang aming dalawang dekada na ata at may kataasang Christmas tree, namamangha ako sa mga ilaw, lagi. At bababa ang aking mga mata mula sa dambuhalang bituin sa tuktok patungo sa mga regalo sa paanan ng artipisyal na puno na nakabalot sa mga makikinang na papel.

Oktubre pa lang, inuungutan ko na ang aking inay na bilhan ako ng laruang robot, nais ko sana’y si Voltez V. Hindi ko alintanan ang presyo, ang pagkunot noo ni inay na ikinubli ng mapagparaya niyang ngiti. Malapit na raw ang pasko, lahat ng bagay kailangan ng paghihintay.

Kaya’t sa kada tuwina lalo na pag bagong gising at bago matulog, uupo ako sa may hagdan at uubusin ang mga sandali na walang katapusan, makikipagtitigan sa mga liwanag ng puno at pagmamasdan ang mga regalo ni inay sa paanan nito na isang hapon pagkauwi galing sa paglalaro, napansin ko na lang na nakatingin sa akin ang mga kahon na nakabalot sa makintab na papel, inaakit akong nahahalina. Mahina ako mula sapul sa mga ganitong bagay, pinanganak ata akong maikli ang pisi, ngunit nagtiis ang aking dibdib at ang aking mga maliliit na palad na hintayin ang hiyas ng bisperas.

Kung ako’y naglalaro sa labas, kung ako’y kumakain lalo na’t pag nanunuod ng cartoons at nananalo ang mga Armstrong brothers laban sa mga Bozanians, lumalapot ang aking bibig at may panginginig ang aking labi na iisa lang ang kahulugan.

Aanihin ang prutas anumang mangyari, ‘di mapipigilan ang pagpasok ng Pasko, ang pangarap makakamit, makakamit.

Bisperas – pagkatapos kumain ng hamon at keso na pinalaman sa tinapay. Busog akong umupo sa tabi ng dambuhalang punong maningning pero gutom ako, gutom sa pagnanasang makita, mahawakan at buuin ang aking robot, ang aking tagasalba.

Pwede mo nang buksan, sambit ni inay sa wakas, at mabilis ang aking mga munting mga daliri sa pagpunit ng makikinang na mga balot sa isang kaalamang mas makinang pa ang nasa loob.

Nakita ko na rin si Voltez V, at napagtanto kong may iba pa akong regalo galing sa aking mga tita at ninang na nasa malayo. Konting paghinga lang ang pagitan at muli na naman akong lumusong sa kaligayahan sa antisipasyon ng surpresang naghihintay sa iba pang mga kahon.

Mga matchbox at iba pang laruang kotse at may mga imported na tsokolate pa pala na nasa ref ang naghihintay sa aking mga pandama, naramdaman ko ang tuwa.

Lagpas alas dose – nakaupo ako sa tabi ng puno, pinagbabangga ko ang aking mga matchbox, panalo ang nananatiling nakatayo. Medyo busog pa ako. Maliwanag ang Christmas tree pero ‘di ako makatulog, hinahanap ko si mama (na nakikipagusap sa aking tita sa labas ng bahay), mayruon akong nais itanong, mayruon akong ‘di maintindihan.

Nang ako’y mag-isa isang gabi puso’y basag

Naamoy ko ang amoy ng mga bituin
Sa may simbahan ng San Juan
Sa mabagal kong paghakbang sa yutang dilim,
Humalo ito sa walang kapagurang kampayng halimuyak ng mga kalatsuti,
Hinihila nito ang aking labi, sapilitan
Pero tulad lagi nagpapatihulog ako sa maamong bitag.

Ang mga taong naglilimayon sa may kalayuang liwasan,
Malalabo sa gitna ng naghaharing liwanag
Mula sa mga ilaw lansangan.
Ang halakhak ng harutan ng mga magkasing
Sa palibot ng Christ the King,
Matalim ang mga nota,
Wari’y hangin na umaaligid sa paligid ng romansa ng gabi
sa tabi ng simbahan at plaza

pinili kong mag-isa
akong si solamente,
Walang nakakakilala sa akin sa dilim,
Niyakap ako ng hatinggabi,
Na sinuklian ko ng yakap,
Walang makadapo sa aming lamig,
Hanggang isinilang si liwayway,
Aking hinihintay,
Kaalinsabay ng pagdating ni liway
Ang muling pagyao ng kabiguan ng pumusyaw na pagmamahal
Na baka muling dumalaw mamayang gabi
Sa pagsipol ng amoy ng mga bituin
Sa hagdanan ng aking puso.

Isang madamdaming solamente

Punan mo ako ng ligaya ulan,
Dahil nais kong namnamin ang kalungkutan,
Tila ilang buwan na akong nalulunod sa kaligayahan ng may kasama,
Mga kaibigan at karelasyon na lintang kumapit sa akin,
Sinisipsip ang aking enerhiya,
At pag gabi nanlulumo ako sa patumbalik ng kanilang mga drama,

Ngayong umuulan at wala sila,
May pagkakataon akong lumuha,
Mag-isa sa silid,
May kakayahan ako ngayong pumalahaw,
Walang makaririnig sa akin
Kundi ang mga litrato sa dingding
Ang mga sapot ng gagamba
At mga baso at platong di nahugasan
Pagkatapos ng kasiyahan at paglapag ng nangunguyapit na pagod.

Sige ulan, ang iyong buhos ay luwalhati,
Lunurin mo ang tuwa,
Nais kong maramdaman ang pighati,
Ang pighati ng ligayang mawawala rin naman sila,
Babalik at muling aalis.

Baliw siguro ako,
Baliw sa katotohanang ‘di ako matanggap ngunit naaarok.
Tulad mo aalis ka rin, babalik sila.
Ligaya at tuwa, anong pinagkakaiba?

Sa ngayon nais ko lang ihikbi sa aking mga tapat na dingding at kisame,
Ang nakahulagpos ng damdamin.

Sigurado matututunan ko rin na tanggapin ang mga lumilisan
Pero ngayon nais ko munang magpanggap na di ko alam ang mga bagay na natanto
Kaya’t bumuhos kang walang humpay at sabayan mo ako sa aking pagkalango.

Bulaklak para kay Delia

Napatid ang kanyang tsinelas. Kung bakit naman kasi Linggo pa at kung kelan dadalaw siya kay Delia. Nagtipon na ang mga itim na ulap, ‘di na niya inabutan ang mga nagtitinda ng mga bulaklak sa plaza.

Maagang nagpahinga sa pamamasada ng trisikad si Benjie, umuwi na siya bago mananghalian. Nagpahinga, kumain, naligo.

Saan ka pa pupunta? Tanong ng nagsasampay ng mga labadang ina ng binata na nasa labas na ng giray na tarangkahang kahoy. Pupunta ako kina Delia Inay, tugon ng binata. Ngumiti si aling Delia, kaalinsabay ng pag-init ng araw.

Mga 15 minutong lakad ang layo ng plaza sa bahay nina Benjie, dumukot ang binata sa bulsa at binilang ang kanyang pera. Hindi namalayan ng binata na nagkukumpulan na pala ang mga itim na ulap habang siya’y naglalakad at nang malapit na siya sa tindahan ng kanyang ipangreregalo sa sinisintang dalaga ay dagsa ang buhos ng mga palaso mula sa langit, tumama ito sa kanyang puso… wala siyang nagawa kundi ang maghintay na lang sa isang tindahan na may kalawanging bubungan.

Pinalabo ng tumutulong tubig mula sa bubungan ang kanyang mata, sa malayo nakikita niya sa mga batang nagtatampisaw sa kanal ang kanyang kabataan. Hindi siya nakapagaral pagkat kapos, nabighani rin siya sa saya sa tropa, sa mga kababata kaya ‘di siya nahilig sa libro. Si Delia nakapagaral, sabi niya sa sarili, lalong lumabo ang kanyang paningin.

Wala sa sarili, tinahak na niya ang madulas na kalsada, napatid ang kanyang tsinelas, nadulas siya at napasalampak sa kalye. Buti na lang walang tao, napangiti siya. Wala siyang marinig kundi ang malakas at walang humpay na halik ng ulan sa lupa.

Desperado na ata ako, sabi ni Benjie sa sarili. 8 buwan na niyang nililigawan si Delia, pero ‘di siya makabitaw pagkat binibigyan siya nito ng pag-asa. Kaibigan niyang matalik ang dalaga mula pagkabata pero dahil may kaya ang magulang ng babae kung kaya’t nakapagaral ito ng kolehiyo.

Iaabot ko na lang ang bulaklak kay Delia sa bintana ng kanyang kuwarto, sabi ni Benjie sa sarili.

…wala na ang mga nagtitinda ng bulaklak sa plaza, nanlumo ang binata ng may matanaw siyang nag-iisang matandang babae sa ‘di kalayuan na napapaligiran ng mga bulaklak. Nilapitan niya ito ngunit pagdukot niya sa kanyang bulsa, wala ang kanyang pera. Naalala niya ang kanyang pagkadapa kanina. Dumilim ang kaninang maaliwalas na mukha ng binata, maitim na ulap na mukha na ‘di pansin ng tindera.

Puno ng Santan, Gumamela, at Yellowbelle ang paligid ng plaza, lumapit si Benjie sa mga ito at pinagpipitas. Umaliwalas ang paligid.